Chi tiết bài viết

Bài toán kinh điển về tính GDP, GNP, NNP, NI, PI, DI

Trong hệ thống hoạch toán quốc gia của nước A năm 2025 có các khoản mục như sau :

Trên lãnh thổ có 3 khu vực: Công nghiệp (CN) ; Nông nghiệp (NN) và Dịch vụ (DV)

--

Ta giải quyết bài toán như sau:

A. Tính GDP danh nghĩa theo giá thị trường (GDP_mp​)

Trước tiên, ta cần tính Tổng khấu hao (D) và Tổng đầu tư gộp (I):

• Tổng khấu hao (D):

  D =D_CN ​+D_NN +D_DV

​           =70+30+50

           =150

• Tổng đầu tư gộp (I):

  I= Đầu tư ròng (I_net​)+D

          =50+150

          =200

1. Phương pháp Giá trị gia tăng (Value-Added)

GDP_VA​=∑( Giá trị sản lượng− Chi phí trung gian)

              =(570−100)+(530−140)+(300−60)

              ​=470+390+240

              =1100

2. Phương pháp Chi tiêu (Expenditure)

GDP_E=C+I+G+(X−IM)

           =500+200+300+(400−300)

           =500+200+300+100

           =1100

3. Phương pháp Thu nhập (Income)

GDPI​=Tiền lương+ Tiền thuê+ Tiền lãi+Lợi nhuận+D+T_i​

        =650+50+50+150+150+50

        =1100

Kết luận: GDPmp​=1100

B. Tính GNP, NNP, NI theo giá thị trường (mp) và giá sản xuất (fc)

Trước tiên, tính Thu nhập yếu tố ròng từ nước ngoài (NFI):

NFI=Thu nhập từ nước ngoài NFI_A−Thanh toán cho nước ngoài (NFI_B​)

     =100−50=50

1. Tổng sản phẩm quốc dân (GNP)

• GNP_mp​ (Giá thị trường):

  GNP_mp​=GDP_mp​+NFI

                  =1100+50

                  =1150

• GNP_fc​ (Giá sản xuất):

  GNP_fc​=GNP_mp​−T_i​=1150−50=1100

2. Sản phẩm quốc dân ròng (NNP)

• NNP_mp​ (Giá thị trường):

  NNP_mp​=GNP_mp​−D

                  =1150−150

                  =1000

• NNP_fc​ (Giá sản xuất):

  NNP_fc​=NNP_mp​−T_i​

_{​​​​​​​}                   =1000−50

                =950

3. Thu nhập quốc dân (NI)

• NI (Luôn tính theo giá sản xuất fc):

  NI=NNP_fc​=950

C. Tính NNP, NI, PI, DI

(NNP và NI đã tính ở trên, xin nhắc lại và tính thêm PI, DI)

1. Sản phẩm quốc dân ròng (NNP)

NNP_mp​=1000

2. Thu nhập quốc dân (NI)

NI=950

3. Thu nhập cá nhân (PI)

PI=NI-(Lợi nhuận doanh nghiệp giữ lại+ Thuế thu nhập doanh nghiệp)+Chi chuyển nhượng (TR)

=950−(60+40)+50

=950−100+50=900

4. Thu nhập khả dụng (DI)

DI=PI− Thuế thu nhập cá nhân(T_d​)

   =900−30

   =870

Kết quả tổng hợp:

• GDP_mp​: 1100

• GNP_mp​: 1150

• NNP_mp​: 1000

• NI: 950

• PI: 900

• DI: 870

Đây là một bài toán mẫu mực, không chỉ kiểm tra kỹ năng tính toán mà còn khẳng định sự hiểu biết về cấu trúc luân chuyển kinh tế vĩ mô của một quốc gia. Người giải bài toán này cần phải nắm vững định nghĩa, công thức và mối quan hệ giữa các đại lượng (ví dụ: I luôn bao gồm D, NI luôn được tính ở fc) để giải quyết bài toán một cách chính xác và logic!