Chi tiết bài viết

Thị trường mới nổi thứ cấp" không phải là đích đến cuối cùng, mà chỉ là sự khởi đầu của một cuộc đua khắc nghiệt hơn. Bài học từ Singapore (SGX) nhấn mạnh rằng nâng hạng cần một chiến lược chủ động kiến tạo sức hút thay vì chỉ dừng ở việc hoàn thiện điều kiện tối thiểu.

1. Bài học từ Singapore (SGX): Chiến lược "Mua" lợi thế

• Thách thức: SGX đối mặt với sự sụt giảm nguồn cung cổ phiếu chất lượng và thanh khoản do các công ty lớn chuyển sang IPO tại Mỹ và Hồng Kông.

• Giải pháp Chủ động:

  • Chương trình Phát triển Thị trường Cổ phiếu: MAS và SGX tung ra gói 5 tỷ SGD, trong đó đã giải ngân 1.1 tỷ SGD vào các công ty quản lý tài sản để đầu tư trực tiếp vào thị trường nội địa.

  • Ưu đãi: Giảm 20% phí niêm yết để thu hút doanh nghiệp chất lượng.

  • Đổi mới Sản phẩm: Phát triển các sản phẩm đa dạng như phái sinh, ETF, và dự kiến hợp đồng tương lai Bitcoin, nhằm đa dạng hóa nguồn cầu và củng cố vị thế cửa ngõ vốn toàn cầu.

• Kết luận: Singapore đã chủ động dùng chính sách và nguồn lực để củng cố vị thế, trong khi Việt Nam vẫn đang ở mức hoàn thiện điều kiện tối thiểu.

2. Thách thức và Bài học cho Việt Nam

• Rào cản Chính: Khoảng cách lớn nhất của TTCK Việt Nam so với Singapore nằm ở khả năng tiếp cận và hạ tầng.

  • Giới hạn Sở hữu Nước ngoài (FOL): Việt Nam vẫn duy trì FOL ở mức 49% cho nhiều ngành, trong khi Singapore cho phép không giới hạn.

  • Vấn đề Thanh toán trước (Pre-funding): Dù đã gỡ bỏ yêu cầu thanh toán trước đối với nhà đầu tư nước ngoài từ tháng 11/2024 (được quốc tế đánh giá cao), TTCK Việt Nam vẫn thiếu cơ chế giao dịch thuận tiện khi cổ phiếu cạn "room" (giới hạn sở hữu), gây khó khăn cho các quỹ lớn.

• Nguy cơ "Bẫy nâng hạng": Nâng hạng không đảm bảo chiến thắng. Nếu thiếu sự chuẩn bị, rủi ro có thể xảy ra:

  • Dòng vốn ETF thụ động có thể rút nhanh nếu kỳ vọng về cải cách và hạ tầng không được đáp ứng.

  • Nguy cơ mất uy tín quốc gia và bị hạ cấp trở lại nếu hạ tầng yếu kém.

• Kết luận: Việt Nam cần chuyển đổi tư duy từ thụ động đáp ứng tiêu chí sang chủ động kiến tạo sức hút bằng cách: giải quyết rào cản FOL, mở rộng danh mục sản phẩm tài chính, và đầu tư mạnh vào năng lực hấp thụ dòng vốn dài hạn. Kỳ đánh giá tháng 10/2025 là thời điểm then chốt.

•